Nhân năm mới sắp đến, các “chém gió viên” lại đang tưng bừng thảo luận về việc ở ta nghỉ Tết như vậy là nhiều hay ít, có gộp hai cái tết lại hay không. Sẵn dịp đã trải bốn năm tại Úc, người viết tạm làm một cái so sánh về các kỳ nghỉ ở hai nước.
1. Số dịp nghỉ lễ ở Úc gấp đôi Việt Nam: Họ có tới 10 dịp nghỉ trong một năm, nên nhiều người có cảm giác “dân Úc suốt ngày nghỉ”, đặc biệt khi các dịp nghỉ dồn dập vào sáu tháng đầu năm, hầu như tháng nào cũng có ngày nghỉ lễ. Trong khi đó Việt Nam chỉ có năm kỳ nghỉ chính thức. Người viết có anh bạn làm cho một tập đoàn quốc tế tên tuổi tại Sài Gòn. Anh bạn cho biết, vì số ngày nghỉ ở Việt Nam thua xa các nước khác mà công ty hoạt động, nên để công bằng, công ty còn tự cho người lao động nghỉ thêm vài dịp, kể cả Rằm Trung thu.
STT | Kỳ nghỉ ở Úc | Kỳ nghỉ ở Việt Nam | ||
1. | New Year’s Day | 1 ngày | Năm mới | 1 ngày |
2. | Australia Day | 1 ngày | Tết Âm lịch | 4 ngày |
3. | Labour Day | 1 ngày | Giỗ tổ Hùng Vương | 1 ngày |
4. | Good Friday | 1 ngày | 30/4 | 1 ngày |
5. | Easter Monday | 1 ngày | 1/5 | 1 ngày |
6. | ANZAC Day | 1 ngày | Quốc Khánh | 1 này |
7. | “State” Day | 1 ngày | ||
8. | Queen’s Birthday | 1 ngày | ||
9. | Christmas Day | 1 ngày | ||
10. | Boxing Day | 1 ngày |
2. Dù nghỉ lễ nhiều nhưng công việc không hề bị gián đoạn: Hiện nay các ý kiến đề xuất gộp hai cái tết ở ta là nhằm không làm gián đoạn công việc – một mục đích rất tốt đẹp. Nhìn về nước Úc, họ có rất nhiều kỳ nghỉ nhưng các công việc, dịch vụ sản xuất kinh doanh cũng như hành chính, công ích luôn được duy trì thông suốt. Lịch nghỉ chính thức 1 ngày là cơ quan chỉ nghỉ đúng 1 ngày, các ngày trước và sau đó nhân viên làm việc bình thường. Ai muốn nghỉ dài thì cần đăng ký lấy phép sớm. Đặc biệt là hầu hết các ngày nghỉ đều rơi vào thứ 6, nhờ thế người lao động đương nhiên có một kỳ nghỉ vài ba ngày mà không hề ảnh hưởng đến công việc. Ngoài ra cách thức tổ chức công sở theo kiểu “chia sẻ công việc” cũng giúp giảm áp lực thời gian với người lao động và duy trì năng suất ổn định.
3. Nước Úc khuyến khích các sắc dân mừng ngày lễ truyền thống của dân tộc mình: Do yếu tố lịch sử, Úc là một quốc gia đa văn hóa với cư dân đến từ khắp năm châu. Chính phủ Úc đặc biệt khuyến khích và tài trợ một phần tài chính cho các hoạt động bảo tồn văn hóa dân tộc của các sắc dân, trong đó có Tết cổ truyền của cộng đồng người Việt. Trong những ngày này, người Việt ở Úc và khắp nơi đều có những hoạt động mừng năm mới, giao lưu giới thiệu văn hóa của mình tới bạn bè từ các nước khác. Tết cổ truyền không chỉ là một hoạt động sum họp gia đình, mà đã trở thành biểu tượng văn hóa Việt đối với bạn bè quốc tế.
Người viết cho rằng Tết cổ truyền là một biểu tượng đẹp cần được nâng niu trân trọng. Cái Tết không có “tội”, “tội” là ở cách người ta hành xử trong quãng thời gian này.
Chúng ta có thể vừa có Tết vui mà vẫn làm việc hiệu quả không? Người viết nghĩ là “CÓ” nếu có sự đồng tâm hiệp lực từ cơ quan quản lý nhà nước (chế độ nghỉ phép, lấy phép, tiền công ngày nghỉ), người sử dụng lao động (chế độ làm việc linh hoạt, chia sẻ công việc…) và người lao động (“rạch ròi” giữa chơi và làm).