Sau một ngày lang thang hết đồi hoa, vườn cây, và ngắm những đàn chim, đàn cò đậu tư lự trên những tán cây cuối hồ, rồi thưởng thức các món dê, món cá đặc sản tại nhà hàng trung tâm, khách lãng du bước chân tới con đường dẫn lên Động Vái Giời ở gần cổng ra khỏi Thung Nham. Lối đi nhỏ là những bậc thang men theo sườn núi. Nhìn từ xa chỉ thấy cây cối rậm rạp, có ngờ đâu hơn bốn răm bậc thang đá lại dẫn du khách tới những cung bậc cảm xúc trầm bẩm như sóng núi Ninh Bình.
Ở bậc thứ hai trăm là cả một phiến đá lớn nhô ra chắn ngang đường, tạo thành một cánh cổng tự nhiên. Bước qua cánh cổng đó chừng vài chục bậc nữa bỗng hiện lên bức tường đá đen sừng sững với những vân đá và lát cắt ngang dài càng làm tăng thêm vẻ hùng vĩ. Đứng dưới chân bức tường đá con người có cảm giác nhỏ bé như đứng bên Grand Canyon ở xứ sở Hoa Kỳ.
Nhưng điều đó chưa là gì so với cảm giác ngỡ ngàng khi du khách bước tới bậc thang thứ 429 và vào trong động Vái Giời. “Wow”! Từ “Trần gian” nhỏ hẹp du khách nhìn thấy “Địa ngục” rộng lớn và diễm lệ phía dưới với những nhũ đá lớn long lanh như dòng suối mát, như những Ông Thọ trán cao bóng loáng, nhưng những măng đá, nấm đá đua nở. Các nhũ đá lộng lẫy ánh kim sa, mang trong mình bao tinh hoa của đại dương và biển cả đã một thời ngự trị nơi đây.
Từ “Trần gian” du khách ngước lên sẽ thấy một lối nhỏ lên “Thiên đường”. Bước qua lối hẹp khá dài, qua một nơi thờ tự, cổng trời sẽ mở ra trước mắt, phóng tầm mắt từ đây sẽ thu trọn hình ảnh của ruộng đồng, nhà cửa dưới thung lũng, bên cạnh con sông Bến Đang với những con thuyền nhỏ chở khách du lịch ngược xuôi và những đỉnh núi nhấp nhô sóng xanh mây phủ. Từ trên tầng trời này, đất, trời, mây, nước, con người, cây cỏ và muông thú như hòa quyện vào nhau!
Vào một ngày mùa xuân trời mù mưa phùn lất phất mà khung cảnh từ “Thiên Đường” còn diễm lệ nhường này!
*Thung Nham là một du lịch tại xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, cách Tam Cốc hơn 6 km.
Trần gian, Địa ngục, Thiên đường là ba tầng của Động Vái Giời.
